Pachtwet op de schop: eerste contouren nieuwe pachtwetgeving

01 april 2019

Minister Schouten schetst aan de Tweede Kamer de nieuwe contouren van de nieuwe pachtwet in een brief van 22 maart 2019. Een herziening van het huidige pachtstelsel is nodig om een aantal problemen in het huidige pachtstelsel op te lossen.

De Minister geeft oplossingsrichtingen voor een drietal problemen van het huidige pachtstelsel. Deze problemen zijn:

  1. De stimulans ontbreekt om langdurige contracten aan te gaan.
  2. Er is nauwelijks prijsbescherming bij kortdurende contracten.
  3. Huidige pachtregelgeving leidt niet tot goed bodemgebruik.

De huidige pachtregelgeving stimuleert dat vrijwel uitsluitend kortdurende contracten worden gesloten, omdat reguliere pacht oneindig lang kan duren. Daarbij is ook van belang het verschil tussen de relatief lage wettelijke maximumpachtprijzen bij de reguliere pacht en de veelal hogere marktprijzen voor de liberale pacht. De huidige kortlopende liberale pacht kent vrije prijsvorming in de pachtwet..

Oplossingsrichtingen

De oplossingsrichtingen die de minister schetst, vormen de basis voor een conceptwetsvoorstel pachtwet. De minister wil een nieuwe, langlopende pachtvorm introduceren en deze tot de standaard maken. Bij deze nieuwe vorm van langlopende pacht wil zij dat pachters en verpachters vrij(er) zijn om de prijzen onderling overeen te komen. Dan wordt het voor verpachters aantrekkelijker om langlopende overeenkomsten te sluiten. Het nieuwe pachtsysteem moet onder andere bijdragen aan duurzaam bodembeheer.

Kortlopende pacht

De minister wil kortlopende pacht ontmoedigen. Het moet de uitzondering zijn waarvoor alleen gekozen wordt als er een goede reden voor is. Te denken valt aan het alleen toestaan van kortlopende pacht in specifieke gevallen, het ontmoedigen van veelvuldige transacties, maximale prijzen (in de lijn met huidige reguliere pacht), een prijstoets (bijvoorbeeld gebaseerd op gemiddelde marktprijzen voor de langdurige pacht), een aanbiedingsplicht aan de zittende pachter, etc. De voor- en nadelen van deze opties brengt de minister nog in kaart teneinde een evenwichtig pakket aan maatregelen te treffen.

Goed bodembeleid

Daarnaast zoekt de minister naar meer mogelijkheden voor verpachters om eisen te stellen aan goed bodembeleid. Te denken valt aan het stellen van eisen aan de bodemtoestand met behulp van een meetinstrumentarium dat objectief kan vaststellen hoe de kwaliteit van de bodem zich heeft ontwikkeld.

Conceptwetsvoorstel in consultatie

De minister grijpt de gelegenheid ook aan om enkele uitvoeringsaspecten te verbeteren in de nieuwe pachtwetgeving en enkele technische wijzigingen door te voeren. De minister benut de komende maanden om de nadere invulling te bespreken met de Tweede Kamer en belanghebbenden. Op basis van die gesprekken wil zij nog in 2019 een conceptwetsvoorstel in consultatie brengen.