Het zijn rumoerige tijden in de melkveesector. Directe oorzaken zijn de lage melkprijs, de nog onduidelijke invoering van fosfaatrechten en de AMvB Grondgebonden groei melkveehouderij. Door de politieke onduidelijkheid over de invoering van nieuwe regels zijn banken terughoudend met het financieren van grond aan boeren. Dit heeft zijn weerslag op de prijzen van landbouwgrond. Uit cijfers van het Kadaster blijkt dat de grondprijs van grasland opnieuw is gedaald.
In het derde kwartaal van 2016 is de prijs van grasland vrij sterk afgenomen: van € 53.000 tot € 48.900 euro per hectare. Een daling van bijna 8%. De gemiddelde prijs van bouwland is in het derde kwartaal van 2016 gestegen tot € 67.600 euro per hectare. Akkerbouwers ondervinden nog geen problemen aan de politieke onduidelijkheid. Ook zijn prijzen redelijk die boeren krijgen voor de gewassen.
Fosfaten
Wat speelt er in de melkveesector: In het kader van de Europese Nitraatrichtlijn heeft de Europese Unie een fosfaatplafond voor Nederland vastgesteld. Fosfaten, afkomstig uit koeienmest, komen deels in de bodem en het grondwater terecht en dat is schadelijk voor het milieu. Door het loslaten van het melkquotum in 2015 zijn veel melkveehouders veel meer koeien gaan houden. Een stijging van maar liefst 120.000 koeien volgens het CBS. Door deze stijging is het Europees vastgestelde fosfaatplafond overschreden.
Onduidelijkheid
Kernpunt van de nieuwe regels zijn het verlagen van de fosfaatproductie. Hiervoor stelde staatsecretaris Van Dam aan de Europese Commissie de invoering van fosfaatrechten voor. De Europese Commissie ziet de invoering van fosfaatrechten echter als staatsteun wat verboden is. Van staatssteun is sprake omdat rechten worden geïntroduceerd die vanaf inwerkingtreding schaars zullen zijn, de rechten vanaf de inwerkingtreding van het stelsel vrij verhandelbaar worden en een waarde vertegenwoordigen in het economisch verkeer. Deze rechten worden bovendien gratis toegewezen aan bedrijven die in Nederland op de peildatum melkvee op hun bedrijf hielden.
Naar aanleiding van de reactie van de Europose Commissie is een aangepast plan gemaakt. LTO, NZO, Nevedi, NAJK, NMV en de Rabobank hebben op 18 november 2016 een akkoord bereikt over de aanpak van de fosfaatreductie. Het plan is nader uitgewerkt en op 14 december jl. openbaar gemaakt. Met het plan is er nog geen einde gekomen aan de onzekerheid. De genoemde partijen moeten het nog eens zijn over de uitwerking. Ook moet de Europese Commissie instemmen met het maatregelenpakket voor de fosfaatreductie in 2017. Hoe dit verder uitpakt en wat de gevolgen worden voor de grondprijzen zou moeten blijken. Saltus Beheer volgt de ontwikkelingen op de voet.
