Betalingsrechten – voorheen toeslagrechten, een subsidie voor agrariërs – moeten kosteloos worden overgedragen van de oude naar de nieuwe pachter van grond. Dat heeft de Rechtbank Lelystad in mei 2016 bepaalt in een kort geding dat was aangespannen door een opkomende pachter die aanspraak maakte op de betalingsrechten, maar ze niet in zijn bezit kreeg omdat de vorige pachter weigerde ze af te staan ondanks een bepaling in de pachtovereenkomst waarin stond dat de betalingsrechten kosteloos moeten worden overgedragen.
Dat mag dus niet, vindt de rechter. Betalingsrechten moeten worden overgedragen als daar een bepaling over is opgenomen in de pachtovereenkomst tussen verpachter en pachter. En dat is goed nieuws voor verpachters van landbouwgrond. Voor de verpachtbaarheid en de pachtopbrengst is het gunstiger als de betalingsrechten bij de grond blijven.
Bepaling opnemen
Arno Haaijer van Saltus Beheer: “In de pachtovereenkomsten die wij sluiten voor onze klanten nemen wij altijd een bepaling op waarin staat dat deze betalingsrechten op de grond worden overgedragen aan de nieuwe pachter of gebruiker. Met deze uitspraak blijft het mogelijk om deze bepaling op te nemen in de pachtovereenkomst. En dat is ook wel zo eerlijk voor alle betrokken partijen.”
Betalingsrechten en duidelijkheid
De afgaande pachters in kwestie zijn van mening dat deze verplichting tot overdracht in strijd is met de Europese Verordeningen. Daarnaast voeren zij onder andere verweer dat bij het aangaan van de pachtovereenkomst eind 2014 onvoldoende duidelijk was hoe het nieuwe stelstel van betalingsrechten er uit zou komen te zien. De rechter gaat hier niet in mee. Ook het feit dat de betalingsrechten los van de grond verhandeld kunnen worden doet geen afbreuk aan hetgeen in de pachtovereenkomst is overeengekomen over de overdracht van betalingsrechten.
Europese Gemeenschappelijk Landbouw Beleid
De betalingsrechten zijn onderdeel van het nieuwe Europese Gemeenschappelijk Landbouw Beleid (GLB) dat in 2015 is ingegaan. Vanuit het GLB wordt onder andere de regeling voor directe inkomenssteun uitgevoerd, met daarin diverse subsidies, zoals de basisbetalingsregeling en de vergroeningsbetaling. Het aantal rechten (betalingsrechten genoemd) op deze subsidies is in 2015 bepaald op basis van de opgave en aanvraag van deze subsidie bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (Rvo) door de agrariërs voor elke hectare landbouwgrond. Na 2015 is deze subsidie inbaar als de agrariër de hectares grond en de rechten in gebruik heeft en opgeeft bij Rvo.